Thời gian gần đây, xuất hiện một thủ đoạn lừa đảo mới nhưng vô cùng hiệu quả: giả mạo tin nhắn thông báo vi phạm giao thông (“phạt nguội”). Bằng cách đánh vào tâm lý lo sợ, thiếu hiểu biết về công nghệ của người dân, các đối tượng đã chiếm đoạt hàng tỷ đồng thông qua các đường link chứa mã độc và trang web giả mạo.
Kịch bản lừa đảo tinh vi: Từ tin nhắn đến website giả mạo
Thủ đoạn lừa đảo “phạt nguội’’ thường diễn ra theo một kịch bản được dàn dựng bài bản và có tính toán.
1. Tiếp cận và tạo sự hoang mang: Kẻ gian sẽ sử dụng các ứng dụng liên lạc phổ biến như Zalo, Messenger hoặc tin nhắn SMS Brandname để gửi thông báo đến các chủ phương tiện. Nội dung tin nhắn thường có logo của Cục Cảnh sát giao thông hoặc của các địa phương như Công an Thành phố Hà Nội, Công an Thành phố Hồ Chí Minh.
Thông báo này được viết với giọng điệu rất quan trọng, khẩn cấp với nội dung như: “Phát hiện phương tiện [biển số xe] vi phạm giao thông lúc [thời gian], đề nghị truy cập [đường link giả] để nộp phạt. Nếu không xử lý, sẽ bị phong tỏa tài khoản và thu hồi giấy phép lái xe”.
2. Dẫn dụ vào “bẫy” công nghệ: Sau khi người dùng hoang mang và nhấp vào đường link được gửi kèm, họ sẽ được dẫn đến một trang web giả mạo có giao diện giống hệt cổng thông tin điện tử của Cục Cảnh sát giao thông hoặc của các đơn vị Công an. Tại đây, kẻ lừa đảo yêu cầu người dùng nhập các thông tin cá nhân như biển số xe, số căn cước công dân, số điện thoại...
3. Đánh cắp thông tin tài khoản ngân hàng: Bước nguy hiểm nhất là khi trang web yêu cầu nạn nhân phải nộp phạt online. Giao diện thanh toán sẽ giống hệt của ngân hàng, yêu cầu nạn nhân nhập các thông tin nhạy cảm như: số thẻ ngân hàng, tên chủ thẻ, ngày hết hạn và quan trọng nhất là mã OTP. Khi nạn nhân nhập mã OTP, toàn bộ thông tin tài khoản và tiền trong tài khoản sẽ bị kẻ gian chiếm đoạt chỉ trong vài giây.
Tại sao thủ đoạn này lại hiệu quả?
- Đánh vào tâm lý lo sợ: Nạn nhân thường lo lắng về các khoản phạt, đặc biệt là việc có thể bị tạm giữ phương tiện hoặc bị tước giấy phép lái xe. Sự hoảng loạn này khiến họ mất cảnh giác và làm theo chỉ dẫn của kẻ lừa đảo mà không kịp suy nghĩ.
- Tạo vẻ ngoài uy tín: Việc sử dụng tên miền, logo, giao diện giống với cơ quan nhà nước khiến nhiều người nhầm tưởng đây là kênh thông tin chính thức.
- Tính chất phổ biến: Với hàng triệu phương tiện tham gia giao thông, việc có lỗi vi phạm là điều không hiếm. Vì vậy, khi nhận được thông báo này, nhiều người nghĩ rằng đó là thật và làm theo.
Cách thức tra cứu “phạt nguội” chính thống
Để tránh trở thành nạn nhân của chiêu trò lừa đảo tinh vi này, người dân cần nắm rõ cách thức tra cứu thông tin phạt nguội chính thức:
Qua website chính thức của Cục Cảnh sát giao thông:
Truy cập địa chỉ duy nhất: https://www.csgt.vn (không phải bất kỳ tên miền nào khác).
Vào mục “Tra cứu phương tiện vi phạm giao thông qua hình ảnh”.
Nhập đầy đủ thông tin: Biển kiểm soát, loại phương tiện, mã bảo mật.
Qua các cổng thông tin của Cục Đăng kiểm Việt Nam:
Truy cập https://www.vr.org.vn
Vào mục “Phương tiện xe cơ giới”, chọn “Tra cứu thông tin phương tiện”.
Tra cứu qua ứng dụng: Sử dụng các ứng dụng chính thức của Chính phủ như “Định danh điện tử VneID” để tra cứu.
Cần lưu ý rằng các thông báo chính thức về xử phạt vi phạm giao thông chỉ được gửi qua đường bưu điện tới địa chỉ cư trú của chủ phương tiện, chứ không bao giờ gửi qua tin nhắn SMS, Zalo hay email kèm theo đường link yêu cầu nộp phạt.
Biện pháp phòng tránh hiệu quả để bảo vệ bản thân
Để bảo vệ tài sản và thông tin cá nhân, người dân cần tuân thủ các nguyên tắc sau:
- Không nhấp vào các đường link lạ: Tuyệt đối không click vào các đường link được gửi từ số điện thoại lạ hoặc các tài khoản không xác định.
- Xác minh nguồn tin: Khi nhận được các thông báo liên quan đến phạt nguội, hãy bình tĩnh và tra cứu thông tin trên các kênh chính thức của cơ quan nhà nước.
- Không cung cấp thông tin cá nhân và ngân hàng: Bất kỳ trang web nào yêu cầu cung cấp thông tin tài khoản ngân hàng, mã OTP để nộp phạt đều là lừa đảo.
- Tăng cường cảnh giác cho người thân: Chia sẻ thông tin về thủ đoạn này đến người thân, đặc biệt là người lớn tuổi, để họ không trở thành nạn nhân.
- Báo cáo ngay cho cơ quan chức năng: Khi phát hiện các tin nhắn hoặc cuộc gọi lừa đảo, cần chụp lại màn hình, lưu lại thông tin và báo ngay cho cơ quan Công an gần nhất để được hỗ trợ và xử lý.
Phòng ANM&PCTPSDCNC