Trong những năm gần đây, trên cả nước đã xảy ra nhiều vụ cháy nghiêm trọng tại các chợ truyền thống, gây thiệt hại lớn về tài sản và tiềm ẩn nguy cơ ảnh hưởng đến tính mạng người dân. Qua công tác điều tra, đánh giá hiện trường, phần lớn nguyên nhân đều xuất phát từ hệ thống điện cũ kỹ, dây dẫn chằng chịt, thiếu bảo trì bảo dưỡng, lắp đặt không đúng kỹ thuật. Có đến 80% vụ cháy chợ xảy ra vào ban đêm và ngoài giờ hoạt động của chợ, trên 70% vụ cháy chợ do sự cố hệ thống điện, sử dụng thiết bị tiêu thụ điện không bảo đảm an toàn PCCC.

Tại tỉnh Khánh Hòa, nhiều chợ truyền thống được xây dựng từ hàng chục năm trước, nay đã xuống cấp nghiêm trọng. Trong khi đó, số lượng hộ kinh doanh ngày càng tăng, nhu cầu sử dụng điện ngày càng cao, kéo theo nguy cơ cháy nổ hiện hữu trong từng ki ốt, gian hàng và từng đường dây.

1. Những nguy cơ cháy nổ từ hệ thống điện cũ tại chợ truyền thống

- Đường dây điện cũ, thiếu bảo trì: Nhiều chợ vẫn sử dụng hệ thống dây dẫn trần, không có ống bọc dây điện, dễ bị chập khi bị chuột cắn, ẩm ướt hoặc quá tải.

Lắp đặt hệ thống điện tùy tiện, chằng chịt: Một số hộ kinh doanh tự ý câu móc, kéo thêm ổ điện, chia tải không đúng quy chuẩn, điều này tiềm ẩn nguy cơ quá tải hệ thống, gây phát tia lửa và dẫn đến cháy, nổ.

Thiếu thiết bị bảo vệ an toàn: Nhiều khu vực không có CB chống quá tải, chống rò rỉ điện. Khi xảy ra sự cố, lửa bùng lên nhanh chóng, đặc biệt trong chợ tồn tại rất nhiều loại vật liệu dễ cháy như vải vóc, bao bì, nhựa...

Điều kiện thông gió kém: Không gian trong chợ thường chật hẹp, nếu xảy ra cháy thì khói và khí độc sẽ lan rất nhanh, dễ gây ngạt khói và gây khó khăn trong việc thoát nạn.

2. Khuyến cáo phòng cháy, chữa cháy tại các chợ truyền thống

Để đảm bảo an toàn phòng cháy, chữa cháy, hạn chế tối đa nguy cơ cháy nổ tại chợ truyền thống liên quan đến hệ thống điện, Ban Quản lý chợ, tiểu thương và người dân cần lưu ý một số nội dung sau:

Rà soát toàn bộ hệ thống điện của chợ, thay thế những đoạn dây mục nát, hư hỏng; lựa chọn và lắp đặt các thiết bị bảo vệ (aptomat hoặc cầu chì) phù hợp với công suất phụ tải sử dụng điện của từng thiết bị, gian hàng;

Không dùng giấy bạc hoặc dây kim loại khác để thay thế dây chảy của cầu chì, cầu dao; không cắm dây dẫn điện trực tiếp vào ổ cắm điện; không tự ý lắp thêm ổ cắm, dây dẫn điện trong các gian hàng. Mọi thay đổi về điện phải được kiểm tra và thực hiện bởi thợ chuyên môn.

Dây dẫn điện đi xuyên qua mái nhà, gian hàng hoặc mắc lên vật liệu bằng kim loại phải luồn thêm ống cách điện đề phòng tróc vỏ cách điện, đồng thời không câu móc, phơi đồ lên dây dẫn điện;

Không nấu nướng, đun nước, hơ lửa trong khu vực kinh doanh; không đặt các chất dễ cháy (gas, xăng, dầu, giấy...) gần các thiết bị, dụng cụ điện để tránh hình thành ngọn lửa khi tiếp xúc... Luôn đảm bảo các thiết bị điện được thông thoáng, không bị ẩm ướt.

Tắt các thiết bị điện khi rời khỏi gian hàng; đặc biệt cần kiểm tra kỹ vào ban đêm trước khi đóng cửa.

Thường xuyên tự kiểm tra an toàn về PCCC; tự trang bị bình chữa cháy xách tay; tham gia tập huấn kiến thức về PCCC, kỹ năng sử dụng bình chữa cháy và kỹ năng xử lý cháy ban đầu.

Mỗi vụ cháy tại chợ đều có thể dẫn đến hậu quả vô cùng nghiêm trọng, thiêu rụi nhiều tài sản và ảnh hưởng lớn đến trật tự an toàn xã hội. Vì vậy, việc đảm bảo an toàn PCCC không chỉ là trách nhiệm của lực lượng chức năng, mà cần sự chung tay của mỗi người dân.

Quốc Tuấn