Thời gian gần đây, trên mạng xã hội (đặc biệt là Facebook) xuất hiện nhiều quảng cáo công khai việc “chỉ cần nộp tiền, không cần đi học, không cần thi vẫn có bằng cấp, giấy phép lái xe (có hồ sơ gốc)”, giá bán dao động từ 02 đến 07 triệu đồng tùy loại. Tất cả các loại giấy tờ này đều là giả mạo, không có giá trị pháp lý; mọi văn bằng, chứng chỉ, giấy phép lái xe chỉ được cấp hợp pháp khi cá nhân đã tham gia học tập, đào tạo, thi cử hoặc sát hạch theo đúng quy định của cơ quan có thẩm quyền.
Thực tế cho thấy, không ít người vì nhiều lý do khác nhau như “ham rẻ”, “bận rộn không có thời gian học và thi”, “muốn nhanh chóng có bằng để hợp thức hóa công việc”,... nên đã đặt mua bằng cấp, giấy phép lái xe giả trên mạng. Chính tâm lý chủ quan, thiếu hiểu biết này đã bị các đối tượng xấu lợi dụng, lôi kéo, khiến nhiều người vừa mất tiền, vừa đứng trước nguy cơ bị xử lý hình sự.
Khung pháp lý nghiêm khắc:
Theo Điều 341 Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017), hành vi làm giả con dấu, tài liệu của cơ quan, tổ chức; sử dụng con dấu hoặc tài liệu giả của cơ quan, tổ chức có thể bị xử lý hình sự với mức phạt cao nhất lên đến 07 năm tù.
Một vài ví dụ điển hình:
Ví dụ 1: Ngày 17/5/2024, Công an huyện Hà Trung, tỉnh Thanh Hóa triệt phá đường dây sản xuất giấy phép lái xe và đăng ký xe giả do L.X.G, sinh năm 1994, ở thị trấn Nga Sơn (huyện Nga Sơn) cầm đầu. L.X.G đã chỉ đạo 04 nghi phạm khác chạy quảng cáo trên mạng xã hội Facebook về việc nhận làm các loại giấy tờ giả, như: Giấy đăng ký xe, Giấy khám sức khỏe, Giấy phép lái xe...; trong đó chủ yếu là giấy đăng ký xe (gồm cả mẫu cũ và mẫu mới). Sau khi có khách đặt hàng, các đối tượng in các loại giấy tờ giả, đóng gói kín và câu kết với nhân viên Bưu cục Đò Lèn, thị trấn Hà Trung để chuyển phát nhanh số giấy tờ giả này cho khách hàng qua thư EMS. Chỉ tính từ đầu năm 2024 đến khi bị bắt, nhóm này đã làm giả và cung cấp khoảng 2.000 giấy phép lái xe và đăng ký xe giả, thu lời bất chính khoảng 1,5 tỷ đồng.
Ví dụ 2: Trong quá trình triển khai công tác tích hợp định danh điện tử ứng dụng VNeID, Công an huyện Hàm Thuận Nam (tỉnh Bình Thuận cũ) phát hiện nhiều người dân sử dụng giấy phép lái xe có dấu hiệu làm giả. Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an huyện Hàm Thuận Nam đã vào cuộc điều tra; qua đấu tranh, N.V.T (thường trú Đồng Nai, tạm trú xã Hàm Minh, huyện Hàm Thuận Nam) khai nhận: năm 2022, thông qua mạng xã hội, N.V.T đã đặt mua 1 giấy phép lái xe ô tô giả hạng B2 với giá 5 triệu đồng; năm 2023, N.V.T tiếp tục đặt mua 1 giấy phép lái xe ô tô giả hạng D với giá 7,4 triệu đồng nhằm mục đích sử dụng cá nhân, để đối phó với lực lượng chức năng. Ngoài ra, N.V.T còn nhận làm giả 5 giấy phép lái xe mô tô hạng A1 cho 5 người trên địa bàn xã Hàm Minh, huyện Hàm Thuận Nam với tổng 13,4 triệu đồng.
Chiều 31/5/2024, Công an huyện Hàm Thuận Nam đã bắt khẩn cấp N.V.T để điều tra làm rõ về hành vi “sử dụng tài liệu giả của cơ quan tổ chức là giấy phép lái xe giả” quy định tại khoản 2, Điều 341 Bộ luật Hình sự.
N.V.T. tại cơ quan Công an
Ví dụ 3: Khoảng 14h00’ ngày 4/3/2025, trong quá trình tuần tra trên tuyến đường Bạch Thái Bưởi (xã Tiên Ngoại, thị xã Duy Tiên), Tổ công tác của Phòng Cảnh sát giao thông Công an tỉnh Hà Nam (cũ) phát hiện xe ô tô BKS 90A-286.44 do P.T.A (sinh năm 1991, trú tại phường Lê Hồng Phong, thành phố Phủ Lý) điều khiển, vi phạm lỗi chạy quá tốc độ quy định (80/50 km/h).
Cơ quan Công an làm việc với P.T.A và P.T.L. Ảnh Công an Hà Nam (cũ)
Tổ công tác tiến hành dừng xe, lập biên bản vi phạm hành chính và yêu cầu P.T.A xuất trình giấy tờ xe cùng giấy phép lái xe theo quy định, phát hiện Giấy phép lái xe ô tô hạng B2, mang tên P.T.A, do Sở Giao thông vận tải tỉnh Hà Nam cấp ngày 19/4/2024 nghi làm giả. Làm việc với cơ quan chức năng, P.T.A khai nhận, do tham gia thi sát hạch cấp giấy phép lái xe không đạt nên không đủ điều kiện cấp giấy phép lái xe. Khoảng tháng 5/2024, P.T.L (sinh năm 1980, vợ P.T.A) đã tìm mua trên mạng xã hội Facebook giấy phép lái xe ô tô hạng B2 với giá 1 triệu đồng. Sau đó, đưa cho P.T.A sử dụng với mục đích trốn tránh việc kiểm tra của lực lượng chức năng. Cơ quan Công an đã khởi tố vụ án để điều tra làm rõ và xử lý theo quy định của pháp luật.
Từ các vụ việc trên có thể thấy, việc mua và sử dụng giấy tờ giả không chỉ khiến người dân “tiền mất tật mang” mà còn tiềm ẩn nguy cơ bị xử lý hình sự.
Cơ quan chức năng khuyến cáo: Người dân tuyệt đối không tin, không mua các loại bằng cấp, giấy phép lái xe rao bán trên mạng xã hội. Khi phát hiện các trang, tài khoản có dấu hiệu rao bán giấy tờ giả, cần báo ngay cho lực lượng công an để kịp thời xử lý.
Phòng ANĐT