Khi trời mưa giông thường hay xảy ra hiện tượng sấm chớp và sét. Sét là hiện tượng phóng điện trong khí quyển giữa các đám mây và đất hay giữa các đám mây mang điện tích trái dấu. Sét có thể đánh vào bất kỳ đâu, bất kỳ đối tượng hoặc vật thể nào khi có đủ các yếu tố hình thành nên sét. Hơn thế, khi phóng điện, tia sét có thể di chuyển với tốc độ 36.000km/h và ảnh hưởng trong vòng 8km với nhiệt độ lên đến 27.700 độ C (nóng hơn 5 lần bề mặt của Mặt Trời), gây chết người hoặc bị thương hay hư hại tài sản… Sét thường xuất hiện trước, trong, thậm chí cả sau cơn mưa.

Hằng năm, trên thế giới có rất nhiều trường hợp người bị sét đánh và có cả thiệt mạng, những người sống sót cũng bị tổn thương sức khỏe nghiêm trọng.

Ở Việt Nam, sét thường xuất hiện trong các cơn giông mùa hè, tần suất sét lớn hơn ở vùng núi, vùng trung du phía Bắc và đồng bằng Nam Bộ. Ở vùng núi, tuy sét xuất hiện nhiều hơn nhưng lại ít gây nguy hiểm vì có nhiều cây to là những vật dẫn điện tốt. Vùng trung du và đồng bằng có ít cây xanh nên người và gia súc dễ bị sét đánh trúng. Gần đây nhất, ngày 12/9/2025, tại xã Hương Xuân, Hà Tĩnh (trước đây thuộc huyện miền núi Hương Khê) xuất hiện mưa nhỏ đi kèm sấm sét, tại nhà riêng ở thôn Vĩnh Ngọc, anh Nguyễn Ngọc Hải (21 tuổi) cắm sạc vào ổ cắm điện gắn trên tường trong phòng ngủ để nạp pin điện thoại; người nhà cho biết anh Hải lên giường nằm, lấy điện thoại đọc báo, vào mạng xã hội; cùng lúc một tia sét đánh vào căn nhà, trúng anh Hải đang cầm điện thoại. Anh Hải gục tại giường, tử vong (theo Vnexpress).

Tỉnh Khánh Hòa đang bước vào cao điểm của mùa mưa lũ. Theo cảnh báo của Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn, khu vực tỉnh có khả năng xuất hiện mưa lớn cục bộ kèm theo dông, lốc, sét, mưa lớn và gió giật mạnh. Tình hình thời tiết bất thường này tiềm ẩn nhiều nguy hiểm cho tính mạng, tài sản và đời sống sinh hoạt của người dân. Lốc, sét, mưa lớn – luôn là mối hiểm họa khôn lường, bao gồm các hiện tượng:

         + Lốc xoáy: Thường đến bất ngờ, cuốn theo mái tôn, ngói, cây xanh bật gốc, thậm chí làm đổ tường rào, cột điện. (Điển hình vào mùa mưa năm 2024, tại huyện Vạn Ninh, Khánh Hòa một cơn lốc đã làm tốc mái hàng chục ngôi nhà chỉ trong vài phút).

          + Sét đánh: Có thể gây tử vong ngay lập tức nếu đánh trúng người, đồng thời dễ gây chập cháy điện, thiệt hại tài sản (tại xã Diên Khánh, Khánh Hòa từng xảy ra trường hợp sét đánh trúng cột điện, gây cháy máy biến áp, mất điện trên diện rộng).

          + Mưa lớn cục bộ: Làm ngập úng, lũ quét, sạt lở đất ở vùng núi và ven suối (tại Khánh Sơn, mưa to đã gây sạt lở đường đèo, làm ách tắc giao thông nhiều giờ liền).

Sét đánh có thể gây thương tích cho con người theo các cách đánh thẳng vào vị trí nạn nhân từ trên đám mây xuống; khi nạn nhân đứng cạnh vật bị sét đánh, sét có thể phóng qua khoảng cách không khí giữa người và vật (gọi là sét đánh tạt ngang), khi nạn nhân tiếp xúc với vật bị sét đánh hoặc tiếp xúc với mặt đất ở một vài điểm (gọi là sét lan truyền)… Sét đánh thường gây tổn thương rất nặng cho các cơ quan trong cơ thể như: tin, da và cơ gân, hệ thần kinh. Những người bị sét đánh thường bị các tổn thương vĩnh viễn ở não, điếc hay mù nếu chậm được phát hiện và cấp cứu tại chỗ, trường hợp nặng có thể tử vong.

Sét là hiện tượng thời tiết ngẫu nhiên nên không có vị trí an toàn tuyệt đối để tránh sét. Tuy nhiên, khi gặp giông, sấm sét, việc xử lý kịp thời và đúng cách có thể tránh được rủi ro không đáng có, giảm thiểu mất mát về người cũng như thiệt hại về vật chất. Do đó, cán bộ chiến sĩ và người dân cần trang bị cho bản thân một số các kiến thức về các biện pháp phòng tránh như sau:

- Điều đầu tiên để phòng, chống bị sét đánh mọi người cần chủ động nắm rõ thông tin thời tiết.

- Khi có dông, sét

 • Không trú dưới gốc cây, cột điện, mái hiên tạm.

 • Rút các thiết bị điện khỏi ổ cắm, tránh sử dụng điện thoại có dây.

 • Nếu ở ngoài đồng, hãy ngồi thấp, thu người lại, tránh xa vật kim loại.

- Khi có mưa to, gió lớn

 • Đóng chặt cửa nhà, gia cố mái tôn, cửa sổ.

 • Hạn chế ra đường, đặc biệt là khu vực có cây to, đường tràn, suối sâu.

 • Người đi biển, đi đánh bắt xa bờ cần thường xuyên nghe dự báo thời tiết để kịp thời vào bờ an toàn.

 - Sau mưa lũ

 • Kiểm tra an toàn nhà cửa, đường dây điện, hệ thống thoát nước.

 • Cảnh giác sạt lở đất, lún sụt ở vùng núi.

 • Không lội qua vùng nước ngập sâu vì nguy cơ điện rò và dòng chảy xiết.

* Thông điệp gửi đến bà con tỉnh Khánh Hòa

Mỗi người dân cần nâng cao cảnh giác, chủ động phòng tránh, không chủ quan trước mưa dông. Chính quyền các cấp, thôn xóm cần thường xuyên thông báo dự báo thời tiết để bà con kịp thời ứng phó.

Hãy nhớ: Một phút bất cẩn trước lốc, sét có thể đổi bằng cả tính mạng.

Vì sự an toàn của bản thân, gia đình và cộng đồng, hãy luôn chuẩn bị sẵn sàng trong mùa mưa lũ.

ANĐT