Theo hệ thống pháp luật hiện hành, Việt Nam đang áp dụng bốn loại hộ chiếu chủ yếu: hộ chiếu ngoại giao, hộ chiếu công vụ, hộ chiếu phổ thông và hộ chiếu phổ thông cấp theo thủ tục rút gọn. Tùy theo mục đích sử dụng và đối tượng được cấp, hộ chiếu được phân thành nhiều loại với thời hạn khác nhau. Việc nhận diện đúng các loại hộ chiếu Việt Nam giúp công dân sử dụng phù hợp mục đích và tuân thủ quy định về xuất nhập cảnh.

Dựa trên đối tượng cấp phát và thời gian hiệu lực

Tại Điều 2 Thông tư 31/2023/TT-BCA quy định mẫu hộ chiếu hiện hành như sau:

(1) Quy cách, kỹ thuật chung của hộ chiếu:

- Mặt ngoài của trang bìa in quốc hiệu, quốc huy, tên hộ chiếu; hộ chiếu có gắn chip điện tử có biểu tượng chíp điện tử;

- Hình ảnh tại các trang trong hộ chiếu là cảnh đẹp đất nước, di sản văn hóa Việt Nam, kết hợp cùng họa tiết trống đồng;

- Ngôn ngữ sử dụng trong hộ chiếu: tiếng Việt và tiếng Anh;

- Số trang trong cuốn hộ chiếu không kể trang bìa: 48 trang đối với hộ chiếu ngoại giao, hộ chiếu công vụ và hộ chiếu phổ thông có thời hạn 5 năm hoặc 10 năm; 12 trang đối với hộ chiếu phổ thông cấp theo thủ tục rút gọn có thời hạn không quá 12 tháng;

- Kích thước theo tiêu chuẩn ISO 7810 (ED-3): 88mm x 125mm ± 0,75 mm;

- Bán kính góc cuốn hộ chiếu r: 3,18mm ± 0,3mm;

- Chíp điện tử được đặt trong bìa sau của hộ chiếu có gắn chíp điện tử;

- Bìa hộ chiếu là loại vật liệu nhựa tổng hợp, có độ bền cao;

- Chữ, số hộ chiếu được đục lỗ bằng công nghệ laser thông suốt từ trang 1 tới bìa sau cuốn hộ chiếu và trùng với chữ, số ở trang 1;

- Toàn bộ nội dung, hình ảnh in trong hộ chiếu được thực hiện bằng công nghệ hiện đại đáp ứng yêu cầu bảo an, chống nguy cơ làm giả và đạt tiêu chuẩn ICAO.

(2) Các mẫu hộ chiếu: Mỗi loại được thiết kế dành riêng cho từng nhóm đối tượng, với mục đích sử dụng và thời hạn hiệu lực khác nhau. Điểm phân biệt rõ ràng giữa các loại hộ chiếu không chỉ nằm ở màu sắc trang bìa mà còn ở quyền lợi và phạm vi sử dụng của người được cấp.

- Hộ chiếu ngoại giao, trang bìa màu nâu đỏ (mẫu HCNG)gồm 48 trang, được cấp cho các cán bộ cấp cao trong bộ máy Nhà nước theo quy định tại Điều 8 của Luật Xuất nhập cảnh. Những người này được cử hoặc cho phép đi công tác nước ngoài theo nhiệm vụ chính thức. Loại hộ chiếu này do Cục Lãnh sự Bộ Ngoại giao hoặc Sở Ngoại vụ TP.HCM cấp trong nước. Ở nước ngoài, hộ chiếu ngoại giao có thể được cấp bởi các cơ quan đại diện ngoại giao của Việt Nam. Thời hạn của hộ chiếu ngoại giao dao động từ 1 đến 5 năm và có thể được gia hạn một lần, tối đa không quá 3 năm;

- Hộ chiếu công vụ, trang bìa màu xanh lá cây đậm (mẫu HCCV) gồm 48 trang, dành cho cán bộ, công chức, viên chức nhà nước, lực lượng công an, quân đội và các đối tượng khác được nêu tại Điều 9 Luật Xuất nhập cảnh. Tương tự như hộ chiếu ngoại giao, hộ chiếu công vụ được cấp khi người sở hữu được cử đi công tác nước ngoài theo nhiệm vụ của Nhà nước. Cơ quan cấp phát và thời hạn hiệu lực cũng giống hộ chiếu ngoại giao: thời hạn từ 1 đến 5 năm, có thể gia hạn một lần không quá 3 năm;

- Hộ chiếu phổ thông, trang bìa màu xanh tím (mẫu HCPT) là loại phổ biến nhất, cấp cho mọi công dân Việt Nam có nhu cầu ra nước ngoài vì mục đích du lịch, học tập, lao động, thăm thân,...Cơ quan có thẩm quyền cấp là Phòng Quản lý xuất nhập cảnh Công an cấp tỉnh, Cục Quản lý xuất nhập cảnh (Bộ Công an), hoặc cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài. Tùy đối tượng mà hộ chiếu phổ thông có thời hạn khác nhau: người từ đủ 14 tuổi trở lên được cấp hộ chiếu có thời hạn 10 năm, không gia hạn; trẻ em dưới 14 tuổi được cấp hộ chiếu thời hạn 5 năm, cũng không được gia hạn;

- Hộ chiếu phổ thông cấp theo thủ tục rút gọn, trang bìa màu đen (mẫu HCPT-RG) gồm 12 trang và có thời hạn không quá 12 tháng, được cấp cho 4 đối tượng sau: Người ra nước ngoài có thời hạn bị mất hộ chiếu phổ thông, có nguyện vọng về nước ngay; người không được phía nước ngoài cho cư trú nhưng không thuộc đối tượng điều chỉnh của điều ước quốc tế hoặc thỏa thuận quốc tế về nhận trở lại công dân nhưng không có hộ chiếu; người phải về nước theo điều ước quốc tế hoặc thỏa thuận quốc tế về việc nhận trở lại công dân; người được cấp hộ chiếu phổ thông vì lý do quốc phòng, an ninh.

Ngọc Lan